W dniu 1 października obchodzimy wspomnienie świętej Teresy od Dzieciątka Jezus, dziewicy i doktora Kościoła

1. W bardzo młodym wieku Teresa pragnie podjąć życie kontemplacyjne i mimo przeciwności wstępuje do Karmelu. W swoim krótkim życiu osiągnęła szczyty świętości, jej pisma zawierają wiele głębokich intuicji wiary, są świadectwem dojrzałości jej życia wewnętrznego i można je porównać do pism innych mistrzów duchowości. Urząd Nauczycielski ogłosił tę świętą Doktorem Kościoła, aby wskazać wszystkim wiernym, że wyznawana i głoszona przez nią doktryna może być dla nich punktem odniesienia – jako zgodna z objawioną prawdą oraz dlatego, że rzuca nowe światło na tajemnice wiary, prowadząc do głębszego zrozumienia tajemnicy Chrystusa, ponieważ w osobach świętych „przemawia sam Bóg”. Możemy dziś podczas naszej modlitwy rozważyć odkrycie przez Teresę jej szczególnego powołania w Kościele:

„Miłość – pisze Teresa – ukazała mi się jako istota mego powołania.

Zrozumiałam, że skoro Kościół jest ciałem złożonym z różnych członków, to nie brak mu najbardziej niezbędnego, najszlachetniejszego ze wszystkich. Zrozumiałam, że Kościół posiada Serce i że to Serce płonie Miłością. Zrozumiałam, że jedynie Miłość pobudza członki Kościoła do działania i gdyby przypadkiem zabrakło Miłości, Apostołowie przestaliby głosić Ewangelię, Męczennicy nie chcieliby przelewać swojej krwi… Zrozumiałam, że Miłość zamyka w sobie wszystkie powołania, że Miłość jest wszystkim, obejmuje wszystkie czasy i wszystkie miejsca… jednym słowem, jest wieczna!“

Wystarczy ta jedna zdumiewająca stronica, aby dowieść, że można odnieść do św. Teresy słowa Ewangelii z dzisiejszej liturgii: Wysławiam Cię, Ojcze, Panie nieba i ziemi, że zakryłeś te rzeczy przed mądrymi i roztropnymi, a objawiłeś je prostaczkom Teresa z Lisieux nie tylko pojęła i opisała głęboką prawdę o Miłości jako centrum i sercu Kościoła, ale żyła nią bardzo intensywnie w ciągu swego krótkiego życia. „Właśnie ta zbieżność doktryny i konkretnego doświadczenia, prawdy i życia, nauczania i praktyki jaśnieje szczególnie wyraźnie w sobie tej świętej i czyni z niej wzór pociągający zwłaszcza młodych i tych, którzy poszukują właściwego sensu życia. W obliczu pustki wielu słów św. Teresa proponuje inne rozwiązanie: jedyne Słowo zbawienia, które – jeśli zostanie zrozumiane i przeżyte w milczeniu – stanie się źródłem nowego życia. Racjonalistycznej kulturze, opanowanej często przez praktyczny materializm, przeciwstawia z rozbrajającą prostotą swoją małą drogę, która powraca do tego, co najistotniejsze i prowadzi do odkrycia sekretu wszelkiego istnienia: Miłości Bożej, która ogarnia i przenika całe ludzkie doświadczenie”.

2. Mała droga, którą odkryła i głosiła św. Teresa, jest drogą dziecięctwa duchowego. Jest to potwierdzenie i odnowienie prawdy najbardziej podstawowej, najbardziej powszechnej, a mianowicie tej, że Bóg jest naszym Ojcem, a my Jego dziećmi. Ta prawda została w pewnym sensie na nowo odkryta przez doświadczenie wewnętrzne Teresy z Lisieux. Cała jej duchowość potwierdziła prawdę słów Apostoła: Nie otrzymaliście ducha niewoli, by się znów pogrążyć w bojaźni, ale otrzymaliście ducha przybrania za synów… Teresa była dzieckiem ufającym aż do heroizmu, a co za tym idzie, wolnym aż do heroizmu. Lecz właśnie dlatego tylko ona sama znała wewnętrzną słodycz i wewnętrzną cenę tej ufności, która pozwoliła jej nawet w najgłębszych ciemnościach i cierpieniach wołać Abba! Ojcze. W bardzo młodych latach nawiedziło duszę Teresy pragnienie wielkości, marzyła o bohaterstwie męczenników oddających życie za Chrystusa, o chwalebnych czynach. Szybko pojęła, że wielkie jest tylko to, co będzie trwać wiecznie; wielkim staje się człowiek, jeśli zdobywa chwałę, która nigdy nie przeminie. Bardzo wcześnie poznała też kruchość własnej istoty, swoją maleńkość i niewystarczalność. Stwierdzając fakt swej małości, Teresa przyjmuje go z całą dojrzałością sądu, w pełni akceptuje. Ta akceptacja stanowi dla niej dopiero punkt wyjścia. „Niepodobna mi się stać wielką – rozumuje – powinnam więc znosić się taką, jaką jestem, ze wszystkimi swymi niedoskonałościami; chcę jednak znaleźć sposób dostania się do Nieba jakąś małą drogą, bardzo prostą i bardzo krótką, małą drogą zupełnie nową”. W swoich poszukiwaniach małej drogi Teresa znajduje w Piśmie Świętym słowa mówiące, że tych, którzy są małymi, Bóg będzie nosił we własnych ramionach i będzie ich pieścił jak dzieci. „W swoim życiu Teresa odkryła «nowe światła, ukryte i tajemnicze znaczenia» i otrzymała od Nauczyciela ową «naukę miłości», którą później w tak niezwykły sposób wyraziła w swoich pismach. Nauka ta jest wyrazistym świadectwem jej poznania tajemnicy Królestwa oraz jej osobistego doświadczenia łaski. Można ją uznać za szczególny charyzmat ewangelicznej mądrości, którą Teresa, podobnie jak wielu innych świętych i nauczycieli wiary, zaczerpnęła z modlitwy”. „W czasje moich modlitw – pisała – zatrzymuję się przede wszystkim przy Ewangelii; w niej znajduję wszystko, co konieczne dla mojej biednej duszy. Odkrywam w niej ciągle nowe światła, ukryty mistyczny sens”. Zastanówmy się dziś nad tym paradoksem życia w Chrystusie: „Jeżeli chcesz być wielkim… stań się małym. Ażeby zaś być małym, musisz wierzyć tak, jak wierzą dzieci, kochać tak, jak kochają dzieci, oddać się w opiekę tak, jak to czynią dzieci… Wreszcie modlić się tak, jak modlą się dzieci”.

3. „Ale czy jest ona nadal świętą współczesną?“ – pytał papież Jan Paweł II w pielgrzymce do Lisieux. „Czy nie przestała być nią dla pokolenia, które dojrzewa obecnie w Kościele? Niech mi będzie wolno zauważyć, że święci praktycznie nie starzeją się nigdy, nie ulegają nigdy przedawnieniu. Są stale świadkami młodości Kościoła. Nie stają się nigdy osobami należącymi do przeszłości, mężczyznami lub kobietami należącymi do wczoraj. Przeciwnie, są zawsze mężczyznami lub kobietami należącymi do jutra, ludźmi przyszłości ewangelicznej człowieka i Kościoła, świadkami świata przyszłego.“

Tajemnica wiecznej młodości świętych tkwi w Miłości. O św. Teresie od Dzieciątka Jezus można powiedzieć, że jest w sposób szczególny Mistrzynią Miłości. Zachwycające są cechy prawdziwej miłości bliźniego, które wymienia św. Paweł: Miłość nie szuka poklasku, nie unosi się pychą, (…) nie szuka swego (…). Wszystko znosi, wszystkiemu wierzy, we wszystkim pokłada nadzieję, wszystko przetrzyma.

Zapomnienie o sobie, bo do tego się one sprowadzają, to dobry sposób, by zaradzić źródłom wszelkich problemów osobistych. Zróbmy postanowienie, by myśleć o innych, poświęcić się na serio służbie duszom, na pierwszym miejscu tym, które Pan postawił u naszego boku. Zapomnienie o sobie jest kamieniem probierczym naszej miłości do bliźniego. Miłość, święta miłość polega na zapomnieniu o sobie i zajęciu się innymi. Musimy kochać po ludzku, bez lęku, ponieważ miłość ta przechodzi przez Serce Chrystusa. A dowodem miłości jest poświęcenie. Św. Teresa od Dzieciątka Jezus przyznaje z prostotą, że: „praktykowanie miłości bliźniego (…) nie zawsze przychodziło mi łatwo”.

My też nie powinniśmy się zniechęcać napotykanymi trudnościami. W czym poświęcamy się dla innych? Jakie jest nasze staranie o to, by naszym braciom było łatwiej posuwać się naprzód? Są to pytania wskazujące nam praktyczny sposób naśladowania naszego Pana i dawania swojego życia jak On. Pytania te powin niśmy wciąż zadawać sobie na modlitwie, na rachunku sumienia, w codziennym współżyciu z innymi. Nie musimy marzyć o wielkich ofiarach; poprzestańmy na tym heroizmie, który znajdujemy w codziennych sprawach. „Ilu jest takich, którzy daliby się ukrzyżować po to, by podziwiało ich tysiące widzów, a nie potrafią znosić po chrześcijańsku ukłuć dnia powszedniego. – Zastanów się więc, które bohaterstwo jest większe”.

Jeśli kochamy się głęboko, chętnie służymy jedni drugim. Nasza miłość dociera do wszystkich ludzi, kiedy ich rozumiemy, wybaczamy im i traktujemy wszystkich z serdecznością, z czułością ludzką i nadprzyrodzoną. Trzeba iść za każdą duszą, by zdobyć ją dla Chrystusa. Traktując wszystkich z miłością, zanurzymy ich w miłości Chrystusa.

Co robi się, aby zgiąć żelazo? Nie można tego zrobić na zimno. Wkłada się je do ognia, a tam rozpala się ono jak rozżarzony węgiel: wtedy uderza się je młotem – kuje się – i otrzymuje się delikatne zagięcie o pożądanym kształcie. Tak powinniśmy traktować dusze w naszym apostolstwie: zanurzać je w ogniu miłości i prawości.

Osoba, która starannie dba o cnotę miłości, która okazuje innym prawdziwą miłość nadprzyrodzoną i ludzką, potrafi być silna, gdy trzeba pomóc, potrafi mówić jasno i upominać – delikatnie, lecz stanowczo – gdy jest to konieczne, stosując zawsze balsam zrozumienia, nie osądzając nigdy czyichś intencji.

Święta Teresa jest wzorem zaangażowania misyjnego i Patronką Misji, chociaż nie opuściła nigdy klauzury klasztoru w Lisieux. „Można powiedzieć, że Teresa naśladowała szczególny sposób misyjnego oddziaływania Maryi, która swoją modlitewną obecnością ożywiała pierwszą wspólnotę apostolską, aby dzięki mocy wzbudzonej przez Ducha Świętego w dniu pięćdziesiątnicy głosiła Ewangelię aż po najdalsze krańce ziemi”. Miłości do Boga i do bliźniego nie da się odłączyć od zapału apostolskiego. Kończymy naszą modlitwę w ten pierwszy dzień października prosząc Jezusa za pośrednictwem małej Tereski, aby nasze serce zawsze było rozpalone ogniem Bożej Miłości i byśmy potrafili jej żar przekazywać innym.

4. Marie Françoise Thérèse Martin urodziła się 2 stycznia 1873 roku w głęboko wierzącej rodzinie w Alençon (Francja). Była dziewiątym i najmłodszym dzieckiem w swojej rodzinie. Po śmierci matki w 1877 r. staje się bardziej wrażliwą i poważną dziewczyną. Zapisana na pensję do sióstr benedyktynek ma duże kłopoty z włączeniem się w radosne zabawy z rówieśnikami.

Coraz częściej absorbują ją sprawy wiary i głębokie rozmyślania. W 1883 r. zapada na dziwną chorobę o podłożu nerwicowym. Zostaje z niej jednak cudownie uzdrowiona, choć całe życie będzie uczyć się kierowania swoją wrażliwością. W 1887 roku udaje się wraz z ojcem na pielgrzymkę do Rzymu, aby poprosić papieża Leona XIII o zezwolenie na wstąpienie do Karmelu.

Gdy miała 15 lat, wstąpiła do klasztoru karmelitanek w Lisieux, w którym pełni różne obowiązki, ale nade wszystko rozwija swoją głęboką duchowość. Odznaczała się pokorą, prostotą ewangeliczną i wielką ufnością w Bogu. Tych cnót uczyła powierzone sobie i nowicjuszki. Złożyła swoje życie w ofierze za zbawienie dusz i za Kościół.

Na przełomie lat 1894 i 1895, na polecenie przełożonej Matki Agnieszki, zaczyna spisywać swoje wspomnienia z dzieciństwa i tak powstaje tzw. Rękopis. Prezentuje w nim swoje największe duchowe doświadczenie, w którym łączy się ze sobą otchłań Bożego Miłosierdzia i jej „mała droga” do świętości. Teresa, która swoje życie łączy z Dzieciątkiem Jezus, tworzy jedną z najważniejszy dróg duchowości – „drogę dziecięctwa Bożego”. Zauważa, że do prawdziwego pójścia za Chrystusem potrzebne są dwa nawrócenia: pragnienie świętości i oddanie Bogu swoich słabości.

9 czerwca 1895 Teresa czuje natchnienie do oddania się na ofiarę całopalną Miłości Miłosiernej i spisuje specjalny akt oddania. Za niecały rok od tej chwili zaczynają się poważne kłopoty ze zdrowiem. Teresa ma częste krwotoki z płuc i coraz bardziej opanowuje ją gruźlica.

Zmarła w Lisieux 30 września 1897 roku w wieku 24 lat wypowiadając swoje ostatnie słowa: „Boże mój, kocham Cię!”. Beatyfikowana w 1923 r. i kanonizowana już dwa lata później. Drugiego marca 1994 r. zostaje podpisany dekret o heroiczności cnót rodziców św. Teresy. 19 października 1997 roku Papież święty Jan Paweł II ogłosił Teresę od Dzieciątka Jezus najmłodszym Doktorem Kościoła. Jest ona trzecią kobietą, która otrzymała ten tytuł po św. Teresie z Avila i św. Katarzynie Sieneńskiej.