Jon (Jan) Czakaisky (pierwszy Czakański w Brynowie?)

prawdopodobna jego rodzina

Najstarszy posiadany ślad o Czakańskich w Brynowie (tym samym na terenie obecnych Katowic) czyli z 1738 roku wykazał Ludwik Musioł (w książce „Materjały do Dziejów Wielkich Katowic”, Katowice 1936, str.189, 194÷195). W spisach (z lat 1702÷1738) mieszkańców Brynowa w 1738 roku pojawił się chałupnik Jon Czakaisky – von Schmilowitz (tzn. ze Śmiłowic, aktualnie dzielnicy Mikołowa). Do Brynowa przybył zapewne niedługo przed 1738 rokiem, gdyż brak go w spisie mieszkańców Brynowa z 1732 roku. Obecnie imię Jon też spotyka się w Polsce, ale występuje bardzo rzadko. (www.gov.pl wykazu pierwszych imion osób żyjących, urodzonych przed 1 stycznia 2023 roku i zameldowanych w Polsce, wg bazy PESEL było tylko 83. mężczyzn o imieniu Jon. Natomiast było aż 1089394 mężczyzn o imieniu Jan, którego odpowiednikiem na Śląsku przed wiekami było imię Jon. W spisach z Brynowa Jon występuje pięciokrotnie i dwukrotnie w formie zdrobniałej Jonek.) Bardzo często Jon (oraz jako Jonek) pojawia się w rozdziale „Historyczne dane statystyczne” cytowanej powyżej książki Ludwika Musioła. Przyjmuję, że łacińska forma śląskiego imienia Jon była Ioannes - obecna polska Jan.

Otrzymałem w 2010 roku informację, że w parafii św. Szczepana w Bogucicach 10 czerwca 1764 roku został ochrzczony Antoni Czafalski syn Jana (chyba Jona Czakaisky?) i jego żony Doroty, który urodził się w Brynowie. Biorąc pod uwagę, że w 1738 roku w Brynowie był tylko jeden gospodarz o zbliżonym nazwisku (Czakaisky) i imieniu (Jon), można snuć domysły, że właśnie on był mężem Doroty i ojcem Antoniego oraz starszego z Maciejów. Nazwisko Czakaysky występowało w XIX wieku wielokrotnie w aktach chrztu z tej parafii, zapewne w Brynowie lub okolicy.

Bardzo cieszę się, że rozwija się pomyślnie najmłodsze pokolenie Czakańskich, moich krewnych.

Mam nadzieję, że niektóre z powyższych wątpliwości zostaną być może wyjaśnione. Wtedy zapewne pojawią się następne, trudniejsze dla rozsupłania. Gdy usiłujemy opisać co działo się w czasach coraz bardziej odległych od naszych, napotykamy coraz więcej niepewności - nierozwiązanych zagadek. Pozostaje nam potraktować je z nadzieją, dystansem, ale i humorem, jako ciekawostki.

Widzę tu najstarsze (XVIII wiek) powiązania małżeństw o imionach Dorota i Jan. Powyższe obowiązuje dla wszystkich Czakańskich ich potomków. Zaś dla najmłodszych, wspomnianych powyżej Czakańskich, dodatkowo - istotne jest też najstarsze znane mi z dokumentów małżeństwo para Dorota i Jan Kochanowscy (też XVIII wiek) ich przodkowie.

Cieszy mnie, że w XVI wieku też zaistniało znane małżeństwo Jana i Doroty Kochanowskich. Nie widzę związku staropolskiego poety z nami, ale dzięki Adamowi i Ewie - od samego poczatku wszyscy jeteśmy krewnymi!

Małżeństwa Jan (w Polsce najbardziej popularne imię męskie - 1089394 osób) z Dorotą (w 2023 roku jest 286219 osób w Polsce - 31 miejsce) też zdarzają się. Oczywiście są znacznie rzadsze niż Jana z Anną (w 2023 roku - najpopularniejsza Anna 1360912 osób, popularniejsza od Jana).

Kółko historii naszych przodków nie zamyka się ani też nie jest prawdą, że niepewności pozostaną na zawsze. Twierdzę i przed każdym gotów jestem bronić mej tezy, bo wiara daje mi nadzieję, nasza historia - historia całej ludzkości skończy się happy endem i wtedy poznamy wreszcie całą prawdziwą historię z najdrobniejszymi szczególikami. Na razie muszą nam wystarczyć dokumenty i domysły.